Saoedi-Arabië

Denkend aan het Midden-Oosten zien wij vaak de roemrijke oude geschiedenis die verzandt in de nieuwe tijd.

Saoedi-Arabië laat een nieuwe paradox zien.

Een land dat tien jaar geleden nog hoofdzakelijk bekend stond als hoeder van de islamitische heilige plaatsen en als superrijke oliestaat, heeft onder zijn nieuwe koning en kroonprins het roer verbijsterend drastisch omgegooid, en trekt nu ook bekijks om zijn supermoderne bouwprojecten. Het blijft een autoritaire monarchie, maar op sociaal en economisch terrein worden in sneltreinvaart hervormingen doorgevoerd. Vrouwen, die vóór 2014 in hun functioneren werden beknot en zoveel mogelijk op de achtergrond werden gehouden, treden nu op de voorgrond - zojuist heeft een Saoedische vrouw een ruimtereis gemaakt.

Voor het komende decennium - tot 2030 - zijn de plannen nog grootser.

Duurzame projecten aan de kust en in de woestijn, een futuristische stad met vliegende auto's, kunstmatige eilanden, watermanagement, educatie, investeringen en cultureel toerisme - islamitisch, bijbels, werelds.

Het is een uitdaging om het beleid achter de grote veranderingen te doorgronden.

Daarom stapt deze NRC-academie in de voetsporen van Snouck Hurgronje, de Nederlandse oriëntalist die Saoedi-Arabië begreep en ontsloot.

In de ochtend rechtstreekse vlucht naar Djedda, waar het vermeende graf van Eva ligt (in 1928 verwoest door prins Faisal en in 1975 met beton afgedekt om te verhinderen dat het een bedevaartsoord zou worden). Aankomst in de avond en transfer naar het hotel.

Verkenning van de stad, bruisend handelscentrum en smeltkroes van volkeren – o.m. de oude binnenstad van Al Balad, op de Werelderfgoedlijst, met naar wierook geurende soeks, Ottomaanse huizen van koraalsteen, antieke moskeeën als de Sjafi Masjid, de oudste in Djedda. Het voormalige Nederlands Consulaat, dat tegenwoordig de tentoonstelling Shared History herbergt, getuigt van het gedeelde verleden. In de middag het Abdul Rauf Khalil Museum, gebouwd in de traditionele Hijazi-stijl, met een grote, eclectische verzameling die de 2500-jarige geschiedenis van de stad weerspiegelt. Tot slot een andere impressie, de Red Sea Mall - een indrukwekkend winkelcentrum.

Vandaag modern Djedda - van de ‘drijvende moskee’ tot aan de Corniche – de waterkant en het centrum van de openbare kunst, met beelden van o.m. Joan Miró en Henry Moore, de beroemde Djeddah Tower, bezoek aan een moderne kunstgalerie en gesprek met een vrouwelijke ondernemer. Bezoek aan de enige gemengde universiteit ’s lands, KAUST. De King Abdullah University of Science and Technology is een particuliere universiteit met onderzoekers van meer dan 100 nationaliteiten. KAUST trekt internationale topdocenten, wetenschappers, ingenieurs en studenten aan en biedt uitstekende onderzoeksfaciliteiten. De dag wordt afgesloten met de bezichtiging van het Museum of Science & Technology in Islam.Overnachting in Djedda. ’s Avonds - o.v. van de programmering – een bezoek aan een concert of bioscoop (facultatief). Overnachting in Djedda.

In de ochtend vertrek per hogesnelheidstrein naar Medina, na Mekka de heiligste stad in de islam, van waaruit Mohammed de moslimgemeenschap vestigde na zijn vlucht uit Mekka in 622. Pelgrims maken deze reis elk jaar opnieuw als onderdeel van de hadj. Niet-moslims mogen de moskeeën niet betreden, maar kunnen nu het deel van het 'haram'-gebied bezoeken met de belangrijkste bedevaartsoorden en er een goede blik op werpen, o.a. vanaf de berg Uhud, waar zich het graf van Aäron zou bevinden (in de Bijbel de berg Hor). Na de lunch met uitzicht op de enorme Masjid al-Nawabi (de moskee die Mohammed zou hebben helpen bouwen), met de graven van de profeet en zijn dochter Fatima, bezoek aan het Museum van de Islamitische Beschaving. Vervolgens gaat Carolien Roelants in gesprek met een religieuze vertegenwoordiger. Overnachting in Medina.

Tocht langs oasen in de woestijn naar Al-Ula, bekend om de nabijgelegen, uit de rotsen gehouwen grootse Nabateïsche sites uit de tijd van koning Aretas IV Philopatris (Al-Harith IV, -9-40), die van Madain Saleh de eerste hoofdstad van het koninkrijk maakte, vóór Petra, 500 kilometer noordelijker. Op weg naar Al-Ula bezoek aan de oude hoofdstad Dedan, in het eerste millennium v. Chr. de hoofdstad van de Dedanieten- en Lihyanitische koninkrijken, bekend uit de Bijbel. De necropolis van Dedan is bekend om koningsgraven met uitgehouwen leeuwen. Dedan was een van de belangrijkste centra van de karavaanhandel. Overnachting in Al-Ula.

Vanochtend bezichtiging van het Unesco-Werelderfgoed Hegra (Madain Saleh), na Petra in Jordanië de hoofdplaats en de eerste hoofdstad de 1e eeuw na Christus van de Nabateeërs, een Arabisch volk dat welvarend werd door de handel in wierook en dat in 106 werd ingelijfd in het Romeinse rijk als de provincie Arabia. De site van 60 hectare woestijn op de wierookroute omvat onder meer 111 grafmonumenten, waarvan 94 met majestueuze, klassiek ogende gevels, de grootste 21,5 meter hoog.

Vandaag vertrek naar Taboek aan de Rode Zee - met onderweg stop voor bezoek aan het indrukwekkende Qalaat Muazzam van Hiajz-spoorweg met het aangrenzende 17e-eeuwse kasteel, bekend door de Arabische opstand van 1916 en Lawrence of Arabia. Overnachting in Taboek.

Vanochtend een uitstapje naar het net geopend onderdeel van het futuristische project NEOM – deel van Vision 2030 –, het eiland Sindalah. Aldaar een presentatie van het megaproject door een NEOM-vertegenwoordiger. Hierna Q&A over Neom door Carolien Roelants en Paul Aarts.

In de middag terug naar de kust en een rit langs de eerste wijken van The Line – de innovatieve, lineaire stad van 500 m hoog (onder voorbehoud van de bouwactiviteit).

Overnachting in Taboek.

Vanochtend  een bezoek aan Diryiah, de grootste opgraving van Saoedi-Arabië, Unesco-werelderfgoed en de oorsprong van het koninkrijk; rond de oase woonden de al-Saoed en de al-Wahhab, die besloten samen te gaan. Diriyah wordt groots gerestaureerd. Binnen de lemen muren van At-Turaif kan het Salwa-paleis bezocht worden, het oorspronkelijke huis van de koninklijke familie Al-Saoed.

In de middag verkenning van modern Riyad - een metropool met moderne boulevards, glinsterende hoogbouw ontworpen door befaamde architecten als Zaha Hadid en moderne landmarks als het 267 meter hoge Al Faisaliah Centre met de elegante Koning Fahd-bibliotheek.

Einde middag ontvangst op de ambassade van het Koninkrijk der Nederlanden en toelichting op bilaterale betrekkingen en gedeeld erfgoed.

Overnachting in Riyad.

In de ochtend een rondleiding in het Nationaal Museum, dat een goed overzicht geeft van de Saoedi-Arabische geschiedenis en cultuur. Hierna bezoek aan New Murraba - 's werelds grootste moderne ‘downtown’ in wording – met 20 Empire State Buildings, het iconische Mukaab-gebouw en 80 kunst- en entertainment-podia, volgens de belofte.  Lunch op eigen gelegenheid. Transfer naar de luchthaven voor vertrek naar Jeddah, alwaar overnachting.