Objectieve wetgeving en subjectieve rechters

Vroeger werd algemeen gedacht dat de rechter vooral de spreekbuis was van de wet. De rechter zelf had geen macht, die lag in de wetgeving. Dat denken we nu niet meer. De geschreven wetgeving – neergelegd in wetten en in uitspraken van hogere rechtbanken die moeten worden overgenomen door lagere rechtbanken – is vaak meerduidig of vaag. De wet moet worden geïnterpreteerd voordat hij kan worden toegepast en dat interpreteren kan op verschillende manieren gebeuren. Dit betekent macht voor de rechters. Iedere rechter heeft een andere levensgeschiedenis en persoonlijkheid, dus is het geen verrassing dat de interpretatie en toepassing van de wet vaak per rechter verschilt. Geen enkele rechter kijkt op dezelfde manier naar een bepaalde zaak. Hierover debatteerden eind 2010 schrijver en jurist Bernhard Schlink en president van de Hoge Raad der Nederlanden Geert Corstens in het Haagse Vredespaleis. Bernhard Schlink was op dat moment te gast bij het NIAS (Netherlands Institute for Advanced Study) in Wassenaar en benoemd tot Vredesfilosoof in Den Haag. Schlink en Corstens presenteren ieder een duidelijk standpunt ten aanzien van dit actuele thema, dat een belangrijke rol speelt in het publieke debat in Nederland. In Objectieve wetgeving en subjectieve rechters zijn hun stellingen en hun weloverwogen reacties op elkaar opgenomen zowel in het Nederlands als in het Engels.