Dit boek lijkt de internationale doorbraak van Claudio Morandini. En terecht

Claudio Morandini Zijn zesde boek gaat over zelfverkozen eenzaamheid. Het levert een fascinerend, beknopt verteld verhaal op, waar alles in zit wat het leven bijzonder maakt.

Met zijn zesde boek lijkt de Italiaanse Claudio Morandini internationaal door te breken – en terecht. In Sneeuw, hond, voet vertelt hij in 127 pagina’s zonder een woord te veel te gebruiken het fascinerende verhaal van een man die al jaren in zelfverkozen eenzaamheid leeft. Hij heeft een huis, kent de onherbergzame vallei waar hij woont op zijn duimpje, gaat hooguit een paar keer per jaar naar ‘het dorp’ om in te slaan; gedroogd vlees, worsten, wijn en boter. Zich wassen doet Adelmo Farandola niet meer. Er is niemand om wie hij zich druk hoeft te maken, en hij is ‘ongevoelig voor zijn eigen geuren’. Maar dan wordt zijn isolatie lichtelijk verstoord. Er is een hond waar hij niet meer vanaf komt. Er verschijnt een jachtopziener die iets van hem moet. En tot overmaat van ramp verschijnt, nadat Adelmo en de hond wekenlang niet naar buiten kunnen door de enorme hoeveelheid sneeuw tegen het huis, in diezelfde sneeuw een voet. De kluizenaar moet er iets mee – met de sneeuw, de hond, de voet.

Wat nog boeiender is dan het probleem waar die arme, vieze Adelmo ineens mee zit, is zijn psyche. Heel fijnzinnig schetst Morandini een geest die weinig houvast heeft. Dan staat hij in de winkel voor zijn droge worst, en blijkt dat hij er zeer onlangs al heeft staan stinken. De hond, die overigens in volzinnen praat, moet hem regelmatig aan zaken helpen herinneren; zoals die voet! Die had hij toch al aan paar keer uit de sneeuw zien steken? En dan natuurlijk Adelmo’s fysieke staat, die lijkt op een verwaarlozing, maar die tot stand kwam door zijn verwrongen redeneervermogen. ‘Al jaren cultiveert hij de korstgroei tussen zijn vette, steeds schaarsere hoofdhaar […] Zo ben je beter tegen de winter beschermd, daar is hij van overtuigd. Het vuil moet worden beschermd tegen slecht weer, vooral tegen de regen die het dreigt weg te spoelen […].’

Geluiden van sneeuw
Het verhaal van Adelmo had misschien ook wel een vuistdikke roman kunnen vullen. Juist het feit dat Morandini zich houdt bij de verklaringen die de kluizenaar zelf geeft voor zijn gedrag, is wat dit boek zo magisch maakt. Er zijn oorzaken, natuurlijk – iets met hoogspanningskabels, een oorlog. Niet iedereen zou door die omstandigheden zo’n totale zonderling worden. Maar omdat je zo dicht bij Adelmo blijft – je zit op zijn schouder, als het ware – begrijp je ook: voor hem had het niet anders kunnen eindigen dan zo. In die hut, tussen de lawines en het ruig gesteente. Met voor Adelmo ‘het meedogenloze geduld van een bergbewoner’ en eenzaamheid als gegevens, tot de hond opduikt, waarna de kluizenaar, in al zijn verlangen alleen te zijn, plots verlaten kan worden.

En daaromheen, zo prachtig: de geluiden van sneeuw (‘Je stappen knarsen klaaglijk over de verse sneeuw, en elke stap lijkt een snik’), het veranderen van de seizoenen, de rijkdom en schaarste van een afgelegen vallei.

08-04-2022 Roos van Rijswijk