Een fellere zon
Behalve door supporters van Feyenoord, die in 2015 de bekende Barcaccia-fontein bij de Spaanse Trappen beschadigden, werd Rome door de jaren heen door nog eens zeven groeperingen geplunderd. In Rome: A History in Seven Sackings (2018) van de Britse schrijver Matthew Kneale, werden ze stuk voor stuk behandeld: de Galliërs, de Visigoten, de Ostrogoten, de Normandiërs, de Spanjaarden, de Fransen en de nazi’s.
Wordt Rome met het nu verschenen Een fellere zon, het prozadebuut voor volwassenen van dichter, kinderboekenschrijver en vertaler Han van der Vegt (1961), aan een nieuwe plundering onderworpen? Een beetje wel ja, want Van der Vegt zelf heeft het in een verantwoording over ‘een verminking van de geschiedenis’ – een geschiedenis die zich met name in het oude Rome afspeelt.
Je hoeft geen groot kenner van dat oude Rome te zijn om al snel door te hebben dat hier iemand totaal geen zin heeft om zich aan de canonieke geschiedschrijving te houden. Julius Caesar, Publius Clodius Pulcher, Servilia Caepionis, Marcus Calpurnius Bibulus, ze worden allemaal keurig en tamelijk karaktervast ten tonele gevoerd, maar er zijn ook al gauw zaken die helemaal niet hebben bestaan. Toen niet, maar nu ook (nog) niet.
Eerdergenoemde Bibulus op pagina 16: ‘Mijn hand reikte naar achter mijn oor en knipte mijn implantaat aan. Het Gevoelen stroomde mijn hoofd binnen.’ Het is alsof die arme Bibulus in een reclame van een audicien is terechtgekomen.
Met Een fellere zon bedrijft Van der Vegt dus sciencefiction in de klassieke oudheid. Het lijkt erop dat hij dit voornamelijk doet om reële hedendaagse thema’s als geldzucht, machtswellust, kiezersbedrog, kuddegedrag, een doorgeslagen gebruik van retorische middelen in de politiek en populisme in een passende, effectieve setting te plaatsen. Ik bedoel: je zou een meer realistische zedenschets over de huidige politiek kunnen schrijven, maar je kunt dus ook dit doen: hét referentiekader van de westerse (politieke) cultuur opblazen in de hoop een vergelijkbare boodschap over te brengen.
In Van der Vegts handen is in Rome het grote geld van groter belang dan de publieke zaak, is de moraal zoek, laat het volk zich eenvoudig inpakken met gelikte redevoeringen en er is sprake van zogenaamde ‘lictobots’, een soort robots die zonder morren de bevelen van de heerser opvolgen. En er is de Metacombe, een nog behoorlijk lastig te definiëren fenomeen waarmee soms op internet lijkt te worden gedoeld en soms op iets abstracters, zoals de Metaverse of zelfs de wet. Hoe het ook zij, je behoort tot de losers als je, politicus of burger, afgesloten bent van die Metacombe.
Toch is dit geen roman die zich zomaar even naar het heden laat overhevelen. Daar is Een fellere zon te veel echte fictie voor, te veel een tekst die op zichzelf wil staan en die het meer moet of wil hebben van ongebreideld schrijfplezier, humor en stijl. Het behoort tot het soort romans dat de afgelopen jaren wel vaker bij de wat dat betreft moedige Wereldbibliotheek is verschenen, romans die zich ophielden tussen een indrukwekkend ‘onnavolgbaar’ en een wat negatiever ‘niet (meer) te volgen’, denk aan J.Z. Herrenberg (Nederhalfrond), Martijn Knol (De lange adem), de laatste roman van Daniël Rovers (Vergeten meesters) en nu dus Een fellere zon. Wie als lezer echt een keer aan de bak wil, leze dit. U zult er voor beloond worden. Soms.
Tegenstellingen verscheuren Rome. Het gezag van de senaat wordt ondermijnd door rijke magnaten, die meer macht willen. De oude politieke garde wordt bedreigd door een nieuwe lichting, die leunt op het volk. In de beursarena drijven tribunen handel op leven en dood, ter vermaak van het volk maar voor het financiële gewin van de grote bedrijven. In deze explosieve situatie keert Julius Caesar terug. Hij is de held van het volk, de vijand van de senaat en de hoop van magnaten. Hij wil de verkiezingen winnen en de Romeinse politiek veranderen. Hij is populair als bedenker van de implantaten die de Romeinse burgers sinds een aantal jaren in hun hoofd dragen. Daarmee kunnen ze overal met elkaar communiceren en toegang krijgen tot een wereld waarin ze hun fantasieën en illusies uitleven. Maar wat zal Caesar doen als hij de macht heeft?
In deze meeslepende roman heeft Han van der Vegt een bijzondere vorm gekozen door de geschiedenis van Caesar en Rome te vermengen met het heden en de toekomst. Na de aanvankelijke verbazing wordt de lezer meegevoerd in de vertelling, gegrepen door de stijl en de taal.
ISBN | 9789028452084 |
---|---|
Aantal pagina's | 416 |
Datum van verschijning | 20220511 |
NRC Recensie | 3 |
Breedte | 136 mm |
Hoogte | 210 mm |
Dikte | 31 mm |