Make women come

God schiep de clitoris niet voor de lol

Non-fictie Ze zijn uiterst bijdehand en op zoek naar de perfecte man. Theatermakers Nina de la Parra en Michèlle Schimscheimer schreven beiden een boek over hun hopeloze liefdesleven.

‘In rap tempo volgen de liefdeloze stoten elkaar op, afstevenend op een ordinair orgasme. En als het daar is (…) duw ik hem van me af en verlies mijn evenwicht. Ik val met mijn billen op de toetsen van zijn vleugel. Een dissonant slotakkoord.’ Zo eindigt de relatie van schrijver en cabaretière Michèlle Schimscheimer (37) met ‘de jazzpianist’. In het autobiografische debuut Het gedoe dat liefde heet beschrijft ze op komische, gedetailleerde wijze hoe, na deze grote liefde, iedere affaire eindigt in een grote teleurstelling. We maken kennis met de bolle filosoof, Alexander de Grote, de Windmolenman en de getrouwde acteur. Er wordt geflirt, geneukt, eindeloos geappt – de vaak hilarisch pijnlijke uitwisselingen zijn letterlijk weergegeven – maar iedere keer is daar uiteindelijk weer de eenzaamheid met het nodige troostvoer en kat Maxipoes. Mannen zijn botte horken, zoveel is duidelijk, en in deze Tinder-tijden hoef je van de liefde maar weinig te verwachten.

Kleine en grote Nina
Al even teleurstellend zijn de relaties die theatermaker en schrijver Nina de la Parra (35) beschrijft in haar debuut Make women come. In een flitsend, razend tempo, beschreven vanuit twee versies van het personage Nina (‘kleine Nina’ van 23 die wordt toegesproken door ‘grote Nina’ van 33) vertelt ze over de mislukte relaties met ondermeer ‘de Zutphenaar’, ‘de Noor’ (met wollige onderbroek) en ‘de Lichtman’ (onstuimige seks). Vooral die laatste lijkt qua intensiteit nog het meest op Schimscheimers grote liefde. Het romantische wildkamperen in de bergen van Schotland loopt uit op een nachtmerrie. ‘Lichamelijk zijn we allebei elke nacht volledig kapot. Je kunt nergens douchen. En: heb je ooit een dick gezien na vijf dagen niet wassen? NOT NICE.’ De liefde eindigt niet veel later tijdens een wandelvakantie in de Ardennen met als gevolg dat Kleine Nina negen maanden apathisch masturberend met een bord afhaaleten op de bank hangt. ‘Je ligt hier nu toch weer, in die joggingbroek, in precies dat wat jij kent. Iets met een man die kapot is en die op onverklaarbare wijze wegvalt uit je leven. Precies dat ken jij. De wereld staat weer op haar juiste plek.’

Fileermes
Het klinkt allemaal vreselijk hopeloos en hulpeloos. Maar dat is het allerminst. Beide schrijfsters vertonen misschien wel stuntelend Bridget Jonesgedrag, maar zijn veel scherper in de wijze waarop ze het fileermes in zichzelf en de man zetten. En passief is de kleine Nina zeker niet. Ze studeert in Edinburgh, probeert in Berlijn een carrière als regisseur op te bouwen en volgt daarnaast nog een studie. Ze is, kortom, ambitieus en onafhankelijk en deelt, à la Sex and the City, niet alleen alle mannenellende met haar ‘bitches’ (de Prinses, de Witch en de Sjeikin) maar ook onderwerpen als schimmelinfecties, kutlucht-shaming, menstruatie-ellende, dickpics, potloodlullen en vooral: de clitoris. Want waar die zich bevindt, wat een man ermee moet doen maar vooral niet doet, blijkt nogal een issue. Een punt dat ook Schimscheimer aankaart in haar boek. De clitoris, zo constateert ze, is ‘een slechte afwerkingsfout van onze schepper’. ‘Alsof God op een volgende afspraak moest zijn (…), het vrouwelijk geslacht van een genotsplek vergat te voorzien en last minute, zonder tijd om goed na te denken, een plek aanwees, zo’n vijf centimeter te hoog.’

Seks is, kortom, een gedoe en mannen hebben tijdens hun ‘zaadpompsessie’ vaak niet eens door dat de vrouw haar eigen orgasme maar laat zitten ‘om de grote intimiteit niet te verbreken’. Pas als Nina naar Suriname gaat, ervaart zij, wat ze zelf noemt, haar ‘Surinaamse revolutie’: Quincy en Gregory blijken ware minnaars en geven haar wat echt nodig is, een ervaring die ze omtovert tot een juichend manifest over het belang van ontlading voor vrouwen: ‘Al die burnt-out, overworked, overachieving girls moeten klaarkomen. God heeft de clitoris geschapen FOR A REASON. Dus, schreeuw samen met mij onze mantra: MAKE WOMEN COME. HEAL THE WORLD.’

Perfect tijdsdocument
Plat? Schuin? Ongegeneerd? Ja, dat zijn deze boeken zeker. Maar dat heeft ook een doel. De wervelende, buitelende, ultra-relativerende woke-stijl waarin De la Parra schrijft is zo consequent ironisch dat het werkt. Haar gefaalde zelfhulpboek/autobiografische roman/vrijheidsmanifest is wat dat betreft – in navolging van haar idolen Caitlin Moran, Tina Fey en Amy Schumer – een perfect tijdsdocument over de hopeloze spagaat waarin de onafhankelijke vrouw op zoek naar binding zich bevindt. En net als haar idolen wil ze de schaamtecultuur rondom het vrouwelijk lichaam doorbreken en roept ze met haar no-bullshit feminisme op tot vrouwelijke solidariteit.

Bovendien gaat het niet alleen over mislukte seksescapades. Op haar sterkst is De la Parra in het hoofdstuk ‘Interventie’ waarin ze terugblikt op haar jeugd in Amsterdam en de relatie tussen haar ‘grenzeloze ouders’ beschrijft. Haar vader, een bekende Surinaamse filmregisseur, kan niet voor het gezin providen en is vaak afwezig. Is hij er wel, dan drinkt hij het liefst Irish coffees in zijn ‘kantoor’ – The Bulldog Café op het Leidseplein – en geeft zijn dochter een pot pindakaas voor het avondeten. Met haar hardwerkende moeder, een Nederlandse documentairemaakster, heeft ze een symbiotische relatie. Daar waar haar moeder zich schuldig voelt over haar afwezigheid, weet de kleine Nina het op te vangen. ‘Ik sta met een lijstje met boodschappen in de Albert Heijn om de hoek en koop sperziebonen en een visje. Ik heb een kookboekje waaruit ik leer koken. Mijn moeder werkt, ik ben met babysitters of mijn broer en zus thuis. ’

Als kind voelt ze de pijn van haar moeder en, om deze te verzachten, neemt ze alle verantwoordelijkheid op zich. ‘Ik weet niet waar die pijn over gaat. Maar ik voel die.’ Dat, en de tragische zelfmoord van haar broer als ze vijftien is, leggen de basis voor een meisje dat de kans niet krijgt zich in rust te ontplooien maar al van jongs af aan te veel naar buiten gericht is om ‘het goed te doen’.

Wat dat betreft is het boek van Schimscheimer minder sterk. De verhalen over de mislukte affaires worden te veel afgewisseld met anekdotes over het dagelijks leven. Die korte hoofdstukjes lezen makkelijk weg, maar ontberen een duidelijke samenhang. Toch laat Schimscheimer soms ook het een en ander doorschemeren over een mislukte hechting. Zo komt haar vader in het hoofdstukje ‘Daddy issues’ over als een gereserveerde man die eerder moet lachen als zij haar hand verbrandt aan een hete bitterbal dan dat hij haar helpt. Dat ze wordt aangetrokken tot emotioneel afstandelijke mannen heeft niets met liefde te maken, eerder met iets wat ze in haar jeugd niet heeft opgelost, aldus de therapeut. Die zelfreflectie is wat summier, toch weet Schimscheimer soms te ontroeren met een enkele zin. Zo beschrijft ze hoe ze, bij het teruggeven van de sleutel aan de pianist, besluit nog een keer zijn huis te betreden. ‘In zijn slaapkamer kleed ik me uit, en ga in zijn bed liggen, snuif de geur van zijn lakens op en verdwijn voorgoed uit zijn huis en zijn leven.’

13-05-2022 Rosan Hollak