De reis in het kort
IJsland is een sciencefiction-landschap, met grillige ijsformaties en vulkanen, bemoste lavavelden en watervallen, van natuurgeweld en leegte. Nergens is zo duidelijk te zien hoe de mens zich aanpast - aan natuurextremen én aan uitdagingen van de moderne samenleving.
Het geologisch jonge IJsland heeft een oude Viking-geschiedenis met hoogtepunten als een van de oudste parlementen ter wereld (in 930!) en de ontdekking van Amerika door de eerste Europeaan (rondom 1000!). Ondanks de bankencrisis is IJsland zeer welvarend. De indrukwekkende architectuur van Reykjavík, noordelijkste hoofdstad van Europa, is geïnspireerd door het dramatische landschap. Het ‘land van vuur en ijs’ is een van de coolest places to be – waar hippe moderniteit gepaard gaat met dorpse veiligheid en geborgenheid. Deze reis verbindt spectaculaire natuurschoonheid met analyse van de uitdagingen van West-Europa’s jongste staat (1944).
Dagprogramma
Dag 1
Amsterdam – Reykjavik - Hveragerði
Rechtstreekse vlucht per Iceland Air naar Reykjavik. Na aankomst op de luchthaven Keflavik via een prachtige route langs een ruige lavakust richting onze overnachtingsplaats Hveragerði. Onderweg een stop in Krysuvik voor een korte rondgang door een geothermisch veld met een indrukwekkende hoeveelheid kokendhete modderpoeltjes. Diner en lezing door Willem van der Bilt, in het hotel Hveragerði, prachtig gelegen en voorzien van comfortabele hotpots.
Dag 2
Hveragerði - Gouden Cirkel - Hveragerði
Een hele dag durende excursie om de klassieke bezienswaardigheden van IJsland: de prachtige waterval Gullfoss, het beroemde Geysirgebied en de bakermat van de IJslandse democratie, Þingvellir of Thingvellir. Thingvellir is een plaats van grote historische betekenis, omdat hier in 930 de eerste Althing, de voorloper van het parlement, vergaderde. IJsland, op een breukvlak van de Midden-Atlantische rug, hoort bij Europa en Noord-Amerika. Bij Þingvellir, dat precies op deze kloof ligt, verzamelden zich tussen de 10e en 19e eeuw jaarlijks de IJslanders om belangrijke politieke en religieuze beslissingen te nemen. Zo werd het christendom, en later de reformatorische variant, bij wet ingevoerd.
Overnachting in Hveragerði.
Dag 3
Hveragerði – Borgarnes - Stykkishólmur
Onze route naar het westen loopt onder de Hvalfjörður-fjord door en volgt de kust. We rijden onder Hvalfjördur en de Grabrokkrakter, beroemd om zijn prachtige vulkanische en bosrijke landschap en vanwege zijn Vikinggeschiedenis. Vanaf de top van de Grabrok-krater hebben we een geweldig uitzicht. Het museum in Borgarnes, met tentoonstellingen over de nederzetting IJsland, is een van de vele locaties in de stad waar de sage van Egil wordt belicht, over een 9e-eeuwse boer en krijger-dichter: de grafheuvel van Egils vader en zoon bevindt zich in een kleine herdenkingstuin vlakbij het museum. Overnachting in de omgeving van Stykkishólmur.
Vandaag verkennen wij het schiereiland Snæfellsnes, beroemd om zijn dramatische kustlandschap, decor van verschillende sagen. Stykkishólmur is sinds de 19e eeuw een belangrijk handelscentrum in het westen van het land. In Hellnar wandelen we langs de grillige lavakust met op de achtergrond de indrukwekkende, met een ijskap bedekte vulkaan Snæfellsjökull. In het pittoreske havendorpje Arnarstapi zijn prachtige opgestapelde basaltrotsen te waarnemen. Afsluitend het Bjarnarhofn Haaienmuseum, om kennis te maken met 'hakarl', de traditionele dis van gezouten haaienvlees waar IJslanders sinds de Vikingtijd van genieten. Overnachting in de omgeving van Stykkishólmur.
Vanochtend vertrek per veerboot naar de kleine veerhaven van Brjánslækur, via het eiland Flatey. Tijdens de drie uur durende overtocht hebben we kans om walvissen te spotten in het heldere water van Breiðafjörður. De reis door de Westelijke Fjorden voert naar Isafjörður, hoofdstad van de Westelijke Fjorden. Binnen deze ongerepte natuur is de invloed van de mens mondjesmaat aanwezig. In de oude haven van deze noordelijke plaats een wandeling, en overnachting in Isafjörður.
Dag 6
Isafjörður - Patreksfjörður
In de ochtend reis via de imposante Dynjandi-waterval reizen we naar Patreksfjörður, een authentiek vissersdorp en een van de oudste handelsposten in de Westfjorden. Vlakbij Patreksfjörður-fjord kan het volksmuseum in Hnjótur bezichtigd worden, met een bijzondere collectie voorwerpen van walvisjacht en visserij. Begin 20e eeuw was Patreksfjörður een pionier in de IJslandse visserijsector, waarmee de trawlervisserij werd geïnitieerd. Andere bezienswaardigheid is Látrabjarg, een veertien kilometer lange rij van kliffen, op verschillende plekken 400 meter hoog, de westelijkste punt van IJsland. Overnachting in Patreksfjörður.
Dag 7
Patreksfjörður – Eirikstaðir - Borgarfjörður
Vertrek richting Borgarfjörður. Onderweg stop in Eirikstaðir waar een replica van het Vikingen-landhuis te bezichtigen is. Borgarfjörður kent een rijken Vikingengeschiedenis. De natuurattracties van de regio zijn de Deildartunguhver, het grootste warmwaterbrongebied van Europa. Hier ziet men het water borrelen en koken op een indrukwekkende temperatuur van 97 graden Celsius. Andere populaire warmwaterbronnen in de regio zijn de Hraunfossar watervallen, waar helderblauw water door zwarte lavaformaties stroomt en de Barnafoss watervallen met nog briljanter blauwe kleuren. Overnachting in de omgeving van Borgarfjörður.
Dag 8
Borgarfjörður en omgeving
Vandaag een uitstapje naar Reykholt, langs de watervallen. Onderweg een stop in Húsafell, bekend om het werk van de hedendaagse beeldhouwer en kunstenaar Páll Guðmundsson. Oostwaarts zijn de randen van de centrale hooglanden, lavavelden en bossen, daarachter de gletsjers van Langjökull en Eiríksjökull. In Reykholt eerst een tentoonstelling gewijd aan Snorri Sturluson (overleden 1241), een beroemd middeleeuws stamhoofd-historicus, en zijn rol in de 13e-eeuwse politiek en cultuur. Overblijfselen uit zijn tijd zijn onder meer Snorralaug (de hete poel), waarin hij zou hebben gebaad, een ondergrondse tunnel en de fundamenten van een middeleeuwse boerderij en hal. Er zijn hier aanwijzingen voor vroegchristelijke nederzettingen; naast de 19-eeuwse houten voorloper staat een opvallende moderne kerk. Overnachting in de omgeving van Borgarfjörður.
Dag 9
Borgarfjörður – Reykjavik
Na aankomst in de noordelijkste hoofdstad ter wereld een wandeling langs de architectonische hoogtepunten van de stad, waaronder Hallgrímskirkja (de kerk van Hallgrímur), met ervoor het standbeeld van Leifur Eiríksson, die Groenland en Amerika ontdekte, en het spectaculaire concertgebouw Harpa. In 2013 werd aan Harpa de Mies van der Rohe-prijs voor eigentijdse architectuur toegekend. Na de lunch in de oude haven in het havendistrict Granda het Nationaal Museum, dat een goed overzicht geeft van de geschiedenis van het land van de nederzetting tot heden. Overnachting in Reykjavik.
Bezoek aan Climeworks in Hellisheidi, bekend om innovatieve technologie: op 0,42 hectare haalt de Orka-fabriek jaarlijks tot 4000 ton CO₂ uit de lucht. De opgevangen CO₂ wordt ruim 10.000 jaar veilig ondergronds in IJsland opgeslagen met de Carbfix-methode. Middag vrij - bijvoorbeeld voor een bezoek aan het Nationaal Kunstmuseum, met een collectie hedendaagse IJslandse kunst, onder andere van de grootste IJslandse schilder, Jóhannes S. Kjarval (1885–1972). Of voor een uitstapje naar de beroemde Blauwe Lagune, voor een ontspannen afsluiting van de reis.
Afsluitende lezing door schrijver Laura Broekhuysen, bekend van ‘Flessenpost uit Reykjavik’.
Transfer naar de luchthaven en vertrek naar Nederland.
De route
Sprekers ter inleiding
Simon HalinkCultuurhistoricus en germanist
en promoveerde in 2017 in Groningen op een
proefschrift over IJslands nationalisme. Hij publiceerde onder meer over de
link tussen landschap en identiteit, voorstellingen van IJsland in
nazi-Duitsland en over de rol van saga's en mythologie in het nationale denken
van de negentiende en twintigste eeuw. Hij was als onderzoeker en universitair
docent verbonden aan de Universiteit van IJsland en van Leiden, en is daarnaast
werkzaam als gecertificeerde reisgids op IJsland. In 2023 verscheen zijn
boek De Viking vanbinnen. Over IJslanders en hun verhalenwereld bij
uitgeverij Noordboek. Halink woont in Reykjavík en is als onderzoeker moderne
cultuurgeschiedenis verbonden aan de Fryske Akademy te Leeuwarden.
Sprekers op locatie
Willem van der Biltpaleoklimatoloog
is Nederlands, maar vertrok voor zijn PhD
onderzoek naar de interacties tussen gletsjers en klimaat naar Bergen in
Noorwegen. Daar leidt hij nu een onderzoeksgroep, en bestudeert onder andere
het samenspel van vulkanische warmte, gletsjer smelt, en grote overstromingen
op IJsland. Hoe snel en hoeveel water was er nodig om de grote kloven die je op
het eiland vindt te vormen?
Laura Broekhuysenviooldocente
studeerde viool bij Ilya Grubert, aan het
Conservatorium van Amsterdam. Parallel hieraan studeerde zij gedurende
anderhalf jaar Writing for performance aan de theaterfaculteit in Utrecht. Op
haar met prijzen bekroonde debuutroman Twee linkerlaarzen
(Querido, 2008) volgde in 2011 Hellend vlak, een
roman gesitueerd in de IJslandse Westfjorden, waarvoor zij een beurs ontving
van het Nederlands Letterenfonds. Over haar integratie op IJsland schreef Laura
de boeken Winter-IJsland, mijn eerste jaar in een verlaten fjord (Querido,
2016) en Flessenpost uit Reykjavik (Querido, 2019). Winter-IJsland stond op de
shortlist van de Bob den Uyl Prijs en beide boeken werden genomineerd de
Confituur Boekhandelsprijs. Tijdens haar verblijf op de Jan van Eyck Academie
werkte Laura aan haar eerste dichtbundel Wij capabelen (Querido 2022), waaruit
zij voordroeg op de 39e Nacht van de Poëzie. In Reykjavik is Laura werkzaam als
viooldocente.
Naam foto - De ontmoetingen met jonge, lokale kunstenaars en jonge, maar traditionele boeren introduceren het ‘echte’ Georgië.
Boekingsinformatie
15 september 2024
11 dagen
NRC cultuurreis IJsland
Toeslag alleenreizenden: € 895,- per persoon
Inclusief o.a.: Vliegreis Amsterdam – Reykjavik v.v. per Iceland Air, ruimbagage • verblijf in goed gelegen ***+hotels op basis van logies &ontbijt • 8 diners en een lunches • excursies inclusief vervoer en entrees • boottocht naar Brjánslækur • lezingen op locatie door Nederlandse sprekers • reader • literatuurlijst • inleidende studiemiddag in Nederland voorafgaand • Nederlandstalige reisbegeleiding door cultuurhistoricus Simon Halink • bijdragen op reis door Willem van der Bilt en Laura Broekhuysen
Exclusief: * niet genoemde maaltijden * fooien * uitgaven van persoonlijk karakter * reis- en annuleringsverzekeringen * · Bijdrage calamiteitenfonds € 2,50 per reservering * SGR & Calamiteitenfonds € 5,- per persoon *Administratiekosten € 25,- per reservering
Co2-compensatie
Bij het boeken van uw reis wordt de CO2-voetafdruk van de reis gecompenseerd. Deze is berekend voor de hele reis en betreft het verblijf, het transport bij excursies en de maaltijden.
De CO2-compensatie is mogelijk gemaakt door de samenwerking met FairClimateFund. Zij investeren in Fairtrade gecertificeerde klimaatprojecten, zoals het BCS biogasproject in India. In dit project maken huishoudens de overstap van koken op open vuur naar het gebruik van biogas. Dit leidt tot minder CO2-uitstoot, verbeterde leefomstandigheden voor de huishoudens én Fairtrade Carbon Credits voor uw compensatie. Kijk voor meer informatie op www.fairclimatefund.nl.