Sicilië - Magna Graecia en Morricone

Vlucht naar Catania per Lufthansa, met overstap in München, en aankomst om 17.10 uur. Transfer naar het hotel en de opening vande NRC-academie door Marc Leijendekker, de NRC-correspondent in Italië.

Città del vulcano, gelegen aan de voet van de Etna en in 1700 herbouwd van lavasteen na een zware aardbeving, zijn een Romeins theater en amfitheater bewaard gebleven en een middeleeuwse kathedraal tussen de barokparels. Catania is tevens bekend om parels van de Siciliaanse cuisine, zoals pasta alla Norma, genoemd naar de beroemde opera van de in Catania geboren operacomponist Vincenzo Bellini, crispelle, gefrituurde rolletjes van rijst of ricotta, en il conto delle minne, geglazuurde gebakjes in de vorm van volle, witte borsten, die verwijzen naar de martelgang van de heilige Agatha, beschermheilige van Catania, aan wie de indrukwekkende jaarlijkse processie in augustus is gewijd.

Vandaag verkenning van Catania; de stadsverkenning gaat langs de oudste vismarkt, het Piazza Duomo, de Fontana dell’Amenano en de kruisvaardersburcht Castello Ursino.  De oude haven heeft een artistieke transformatie ondergaan: tien reusachtige silo's zijn onder leiding van de Portugese kunstenaar Vhils beschilderd door tien internationale kunstenaars, die van Siciliaanse legenden en mythen de wellicht grootste muurschildering ter wereld hebben gemaakt.

In de  middag een uitstapje naar Siracuse. Eerst een bezoek aan de Santa Lucìa alla Badìa, de heilige die in Syracuse is geboren, vanwege Begrafenis van Sint Lucia, geschilderd door Caravaggio. Op het kleine schiereiland Ortigia, het oudste stadsdeel van Syracuse, bevinden zich de ruïnes van de tempel van Apollo, de dom van Syracuse, ooit Athenatempel – het oudste gebouw in Italië dat continu voor hetzelfde doel is gebruikt: 2500 jaar! - en de bron van Aretusa. Op slechts een korte afstand ligt Neapolis, met het grandioze Griekse theater, het magnifieke altaar van Hieron II, het Romeinse amfitheater en de langgerekte grot met de vreemde vorm, daarom het ‘Oor van Dionysius’ genoemd. Syracuse was een van de locaties van de film Maléna, romantisch drama van Giuseppe Tornatore (muziek van Ennio Morricone) met Monica Bellucci,

Overnachting in Catania.

Vanochtend vertrek naar  Ragusa, een barokstad omgeven door ravijnen, waar in 2007 L’ultimo dei Corleonesi werd opgenomen (Alberto Negrin/Ennio Morricone). Een andere ‘Morricone-film’, L'Uomo delle Stelle, speelt zich af tussen Ragusa Ibla en Monterosso Almo. Ragusa was tevens hoofddecor van de populaire detectiveserie Il Commissario Montalbano.

De wandeling van Ragusa Alta naar Ragusa Ibla voert langs het Palazzo della Cancelleria, de campanile (klokkentoren) van de Santa Maria dell’Itria, gesticht door de Maltezer Orde, met Arabische invloeden, en op de Piazza della Repubblica een andere prachtige barokkerk, Chiesa delle Santissime Anime del Purgatorio, gewijd aan de heiligen en zielen in het vagevuur. Ten slotte bezoek aan de Duomo San Giorgio.

Vervolgens bezichtiging en de befaamde Tempelvallei. De Tempelvallei komt overeen met Akragas, gesticht in de 6e eeuw v.Chr. als Griekse kolonie. Het archeologisch park staat sinds 1997 op de Werelderfgoedlijst, vanwege de overblijfselen van Griekse, Romeinse en vroegchristelijke tempels, de agora en vloermozaïeken. Van de Griekse tempels in de Valle dei Templi is de Concordia de best bewaarde van Italië. Verkenning van het antieke Akragas met een wandeling door de Valle dei Templi, naast moderne flats en tussen amandel- en olijfgaarden, met o.a. de tempels van Zeus, Herakles, Hera en Concordia. Overnachting in de omgeving of Agrigento.

Vanochtend vertrek richting Palermo.

Eerst een stop voor Il Castello Incantato, een beeldentuin in een olijfgaard met duizend hoofden, gehouwen door Filippo Bentivegna, die na zeven jaar Verenigde Staten terugkeerde naar zijn geboortedorp Sciacca en daar tot zijn dood, 35 jaar later, als kunstenaar actief bleef.  

Vervolgens een stop in Gibellina, een unique Land Art-project dat een in 1968 door een aardbeving dorp deed herleven en tot de nieuwe identiteit heeft bijgedragen. Boven de ruïnes verrees het grootste ooit gemaakte Land Art kunstwerk van 85.000 vierkante meter - Montagna di Sale van Mimmo Paladino, een zoutberg met bronzen paarden erin gestoken, en de imposante Il Grande Cretto van Alberto Burri, Na de bezichting van het kunstwerk een rondleiding in het Museo delle Trame Mediterranee  voor de decoratieve en hedendaagse kunst.  Vervolgens rit naar Palermo, alwaar de overnachting

Palermo, gesticht door de Feniciërs was dankzij de gunstige ligging een ideale aanlegplaats, wat de naam ’Panormos’ verklaarde: ’allemaal haven’. Na de Feniciërs volgde een hele reeks overheersers. In 254 voor Christus werden de Romeinen er de baas, in 440 was het de beurt aan de Vandalen en in 831 veroverden de Arabieren Palermo. Die bouwden er paleizen en ook een enorme moskee, op de plek waar nu de imposante kathedraal staat. Halverwege de elfde eeuw drongen de Noormannen binnen. Zij werden opgevolgd door Duitsers, Fransen en Spanjaarden. Sinds 1860 hoort Sicilië en hiermee Palermo bij Italië.

Vanochtend verkenning van het moderne Palermo, met de levendige wijk la Kalsa, bezoek bij de haven aan Palazzo Butera en bezichtiging van de in 2018 voor publiek geopende collectie van Massimo Valsecchi en Francesca Frua De Angeli, eerder in bruikleen aan het Fitzwilliam Museum in Cambridge en het Ashmolean Museum in Oxford. Aansluitend de 12e-eeuwse kerk Santa Maria dell’Ammiraglio (bijnaam La Martorana), volgens de Andalusische reiziger Ibn Jubayr in 1184 het mooiste monument ter wereld, met mozaïeken die voor de Cappella Palatina niet onderdoen. Naar deze kerk is traditioneel marsepein genoemd: ‘frutta de martorana’ - de nonnen maakten ooit ter ere van een bisschopsbezoek fruit van marsepein, bij gebrek aan sinaasappels aan de bomen. Middag ter eigen beschikking - bij voorbeeld voor een bezoek aan een van de musea Overnachting in Palermo. Bij voorbeeld Museum Galleria d’Arte Moderna Sant’Anna  verdeeld over twee spectaculaire gebouwen: een barok klooster en het Catalaans-gotische Palazzo Bonet, en heeft een grote collectie moderne kunst, internationale maar ook Italiaanse als De Chirico en Guttuso.  

's Ochtends een uitstapje naar Cefalu - voor een bezoek aan de beroemde Dom, de eerste door de Normandische koningen in de twaalfde eeuw gebouwde kerk. Architectonisch (zowel van buiten als van binnen) is deze kerk bijzonder interessant, maar terecht vermaard is ze om de mozaïeken.

In de middag een uitstapje naar Bagheria, geboorteplaats van regisseur Giuseppe Tornatore, vriend van Morricone, met wie hij dertien keer samenwerkte. Morricone is ook ereburger van Bagheria, zomerverblijf van rijke Palermitanen. Bezoek aan de zogenaamde Monstervilla van de grootvorsten van Palagonia, waar Giuseppe Tornatore de monumentale film Baaria (2009) draaide: fresco's met de werken van Hercules, een schitterende spiegelzaal omgeven door een groot park met ruim tweehonderd monsterbeelden, karikaturen van de minnaars van de echtgenote van de 18e-eeuwse eigenaar. Hier nam Michelangelo Antonioni ook een scène op van L'avventura (1960). Tornatore gebruikte Bagheria in meer films. De broers Taviani gebruikten Villa Valguarnera in een van de vier verhalen van Luigi Pirandello in de film Kaos. Overnachting in Palermo.

Vanochtend het authentieke Palermo: stad van indrukwekkende palazzo's en ruim honderd kerken met pittoreske koepels, Arabisch-Normandische gebouwen (sinds 2015 Unesco-werelderfgoed), kleurrijke mozaïeken en levendige markten. De route gaat lang de enorme fontein op het Piazza Pretoria; La Zisa (van het Arabische ‘aziz’- schitterend), een Normandisch paleis, gebouwd als zomerverblijf voor de Normandische koning Willem I; en de kathedraal. Paleis en kathedraal waren locaties voor Francesco Rosi's film Dimenticare Palermo (1990), met James Belushi, Philippe Noiret, Vittorio Gassman én muziek van Ennio Morricone. Morricone componeerde in 1978 Addio a Palermo voor de Italiaanse film Corleone met Claudia Cardinale. In de middag een bezoek aan de kleurrijke markt Ballaró - een uitgelezen plaats om cibo di strada (street food) te ontdekken: arancine, gefrituurde risottoballen die ongeveer zo groot zijn als sinaasappels; panelle (gefrituurde kikkererwtenkoekjes), pane con milza (broodje milt), babaluci (slakjes), quarume (in bouillon gekookte kalfsingewanden), polpi bolliti (gekookte inktvis), caponata en cannoli.

's Avonds opera Nabucco in Teatro Massimo -het grootste lyrische operahuis in Italië en een van de grootste operahuizen in Europa. Overnachting in Palermo.

Transfer naar de luchthaven en vertrek naar Nederland, met overstap in Zürich.

N.B. Programmaonderdelen en –volgorde onder voorbehoud