Wandelen door prachtige natuur en naar onbekende musea

WandelboekenNRC recenseert uiteenlopende wandelboeken. Deze keer: wandelen achter duinen, in het Gooi en door prachtig landschap naar onbekende musea.

Veel meer dan duin en zee
Bij het zien van de cover van een nieuw wandelboek van de ANWB, Wandelen langs de Nederlandse kust, was mijn eerste reactie niet juichend de wandelschoenen aantrekken. Zeker niet door die ondertitel: ‘Van Cadzand tot Den Helder, 30 wandelingen langs de Noordzee’. Die hele kustlijn af, van boven naar beneden? Dat betekende wekenlang rechts de zee, links het strand, alsjeblieft zeg. Maar toen sloeg ik het boek open.

Wat blijkt: de meeste wandelingen kómen niet eens bij de zee. Vanaf het uiterste noorden (zij het zonder Texel) tot bijna in België kan de wandelaar ontdekken hoe het landschap eruitziet áchter die meer of minder bekende duinen. En dat is veelzijdiger dan je zou denken, aldus het boek: „Op weinig plekken kun je zo gevarieerd wandelen als langs de Nederlandse kust. Strand, duinen, bossen, landgoederen, bollenvelden – op één enkele route kun je het allemaal tegenkomen. Plus nog heel veel meer verrassingen.”

Laten we eens twee heel verschillende wandelingen nemen dan. Te beginnen in Meijendel, het fraaie bos- en duingebied tussen Wassenaar en Scheveningen. Wie hier ’s morgens vroeg gaat wandelen komt vrijwel niemand tegen, en dat in de achtertuin van de derde stad van ons land. Een afwisselende (en bij warm weer door het hete mulle zand pittige) route voert ons langs de Waalsdorpervlakte, de bekende en ontroerende plek van de jaarlijkse Dodenherdenking, waar de Duitsers in de oorlog ruim 250 mensen fusilleerden.

Om in oorlogssferen te blijven volgt later, als we op de helft zijn van de korte variant (12 kilometer; in deze brandende zon slaan we de optionele extra lus door Scheveningen van nog eens 4,5 kilometer maar even over) de gevangenis van Scheveningen, residentie van tal van internationale verdachten van oorlogsmisdaden . En vlak daarna het ‘Oranjehotel’, het Nationaal Monument met het beruchte zijdeurtje waarvandaan terdoodveroordeelde verzetsstrijders naar de Waalsdorpervlakte werden gebracht. Wat jammer dat het bijbehorende museum pas om 11 uur opengaat: een beetje wandelaar is dan natuurlijk alweer bijna thuis.

Deze wandeling gaat wél een flink stuk langs het strand – een naaktstrand zelfs – en met vloed is het dan behoorlijk ploegen door het zand. We zijn blij als we, na nog een loeiheet stuk door de duinen, terugkeren op de schaduwrijke paden in het bosgedeelte en uiteindelijk bij de parkeerplaats, alwaar goddank ook een horecagelegenheid (Boerderij Meyendel). Met koud bier proosten we op onze prestatie op – en op een prima beschreven wandeling waarbij we toch weer wat leerden over dit mooie gebied.

Wandeling twee is van een heel andere orde. Het reisdoel is Veere, alwaar niet in duinen of langs de zee gelopen wordt maar langs vestingwallen en het Veerse Meer. Het belooft wederom een hete dag te worden – deze zomer was er nu eenmaal weinig keus – dus extreem vroeg wegrijden is het devies, zeker als je vanuit Noord-Holland helemaal naar Walcheren moet.

Maar de rit was de moeite waard: wat volgt is een wederom uitstekend beschreven wandeling. De route voert langs ‘oorlogskreken’ (de geallieerden zetten in 1944 een deel van Walcheren onder water om de Duitsers te verjagen) en deels door Veere zelf, een fraai maar ook zeer toeristisch plaatsje, waar ook nog een historische markt wordt gehouden met standhouders in middeleeuwse kledij – iets wat de vele Duitsers hier prachtig blijken te vinden. Bijzonderder zijn de vestingwallen als je Veere weer uitloopt – het lijkt wel een Teletubbie-landschap met al die door Willem van Oranje én Napoleon aangelegde bastions, gangen en grachten. En hier, in dit idyllisch golvende groen op slechts enkele minuten van de lange rij voor de palingkraam, is geen toerist meer te bekennen.

Het boek heeft voor een wandelboek een fors formaat en is dan ook niet mee te nemen tijdens het lopen. Foto’s maken van de pagina’s (en eventueel uitprinten) is dan het handigst, vooral ook als je de vele heldere uitlegtekstjes rond bijzonderheden op de route wilt lezen. Handig is ook de QR-code waarmee je in Google Maps kunt zien of je goed loopt. Slechts één keer hoefden we daar gebruik van te maken.

Heel fijn ook dat bij vrijwel alle wandelingen uit dit boek gekozen kan worden uit twee en soms zelfs drie afstanden – niet iedereen loopt even makkelijk 15 kilometer of meer, en deze auteur snapt dat gelukkig. Daarmee is dit boek geschikt voor zowel de beginnende als de gevorderde wandelaar die houdt van zee, duinen én de geheimen daar weer achter.

16-09-2022 Saskia van Loenen