Liefs van Boy
Roald Dahl staat erom bekend dat hij een lastpak was, humeurig en hautain, al is dat moeilijk te geloven voor zijn fans. Het is ook niet het beeld dat oprijst uit Liefs van Boy, een bloemlezing uit brieven die hij tussen 1925 en 1965 aan zijn moeder schreef. Het jongetje dat vanaf kostschool aan zijn moeder schrijft, klinkt zelfverzekerd, monter en nieuwsgierig.
Heel vertrouwelijk zijn de brieven op het eerste gezicht niet, want Dahl schrijft nauwelijks over zijn gevoelens. Althans, niet over negatieve. De brieven gaan vooral over eten, sport en liefhebberijen, zoals postzegels verzamelen. De vertrouwdheid van Dahl met zijn moeder blijkt wel uit de toon. Hij had duidelijk een moeder die graag naar hem luisterde. Al haar brieven aan hem zijn helaas verloren gegaan.
Volgens samensteller Donald Sturrock zijn de brieven overduidelijk vingeroefeningen van de latere auteur, maar dat is overtrokken. Dahl klinkt vaak als een leuke, maar gewone jongen, die kreten bezigt als ‘verdraaid lollig’ en ‘hartstikke geschikt’. De brieven zijn zelfs een beetje eentonig. De spaarzame momenten waarop van de opmerkingsgave van de schrijver wél iets doorschemert, zijn de krenten in de pap. In een les hoort hij een Chinees recept tegen griep: ‘Een Rattenstaart. [...] As van papier. Thee van tijgerbot. En schaafsel van de Hoorn van een Neushoorn.’
In 1938 gaat Dahl voor Shell naar Dar es Salaam. Een jolig expatleven met veel drank en enkele slangen vangt aan. Dahl ontwerpt een Hitler-dambord. ‘Als je zijn ballen raakte, kreeg je 10 punten, zijn jongeheer 15 punten, zijn navel 5, zijn snorretje 20.’ Een jaar later meldt Dahl zich bij de RAF. Bij dit hoofdstuk schrijft Sturrock: ‘Het waren zonder enige twijfel [deze] ervaringen [...] die van Roald [...] een schrijver hebben gemaakt.’ Een bizarre aanname, als alleen deze brieven, waarvan de toon nu niet direct verandert, daar de basis voor vormen. Kort nadat hij echt begon te vliegen, valt de correspondentie stil. Dahl is neergestort in de woestijn en sterft bijna. Maar in de brief die na een moeizaam herstel volgt, klinkt hij opgeruimd als altijd. Dahl beweerde dat de crash zijn persoonlijkheid ingrijpend veranderde, wat niet uit de brieven blijkt.
De RAF stuurt hem naar Amerika als lobbyist. Hier vandaan komen verbaasde brieven, over ‘slakroppen als reusachtige kolen, steaks als deurmatten’ en radioreclames. Zijn leven krijgt trekken van een sprookje. De piloot die onlangs nog op sterven na dood in het hete woestijnzand lag, logeert binnen de kortste keren bij Roosevelt, werkt met Disney en feest met Dietrich.
Nu is het dan ook tijd voor de echte metamorfose. Kort na aankomst schrijft hij op verzoek van een krant over zijn crash. Voor het eerst wendt hij zich tot een onbekend lezerspubliek. Uit de brieven blijkt hoe trots hij is, en vanaf dat moment schrijft hij. Dahl keert in 1946 terug in Engeland. Hij trouwt, wordt vader, is schrijver én maakt veel buitenissigs mee, dat min of meer buiten het bestek van dit brievenboek valt. Liefs van Boy maakt dat je Dahls hele oeuvre opnieuw wilt lezen – eigenlijk liever dan deze brieven. Die zijn al met al wat langdradig, en dat is Dahl anders nooit. ‘Verzinsels zijn belangwekkender dan de realiteit’, was zijn adagium.
De brieven, geschreven tussen 1925 en 1965, vormen een prachtige aanvulling op autobiografisch werk als Boy en Solo. Ze overspannen een groot deel van Dahls leven: we volgen hem op een Engelse kostschool, in Afrika bij Shell en de Royal Airforce en als diplomaat en schrijver in Amerika. Deze bloemlezing werd samengesteld en toegelicht door Donald Sturrock, schrijver van de gerenommeerde Roald Dahl-biografie Verhalenverteller.
ISBN | 9789029514231 |
---|---|
Aantal pagina's | 336 |
Datum van verschijning | 20170905 |
NRC Recensie | 2 |
Breedte | 116 mm |
Hoogte | 195 mm |
Dikte | 22 mm |