De gast

De tweeëntwintigjarige Alex heeft een heleboel problemen, maar zolang ze ergens een zwembad kan vinden, is ze rustig. Het water is de grote gelijkmaker, geeft niets om haar zonden, om haar imperfecties. ‘In het water leek ze op ieder ander. Niets vreemds aan een jonge vrouw die in haar eentje aan het zwemmen was. Geen mens die kon zien of ze hier thuishoorde of niet.’

Net als haar protagonist is De gast, de nieuwe roman van Emma Cline (auteur van de veelgeprezen roman De meisjes), ook een dobberend boek. De sfeer is landerig, personages drijven voorbij in oppervlakkige ontmoetingen, haast niemand heeft scherpe contouren. De gebeurtenis die het zogenaamde ‘drama’ in gang zet is ook meer een rimpeling in het water, zo subtiel, het is nauwelijks een echte vergissing of een fout te noemen.

Het verhaal speelt zich af aan het einde van de zomer, in het chicste deel van de Hamptons, waar rijke New Yorkers uitzinnig duur maar beschaafd vakantie vieren. Alex, de hoofdpersoon van dit zomerboek, is een sekswerker van het soort dat zich een tijdje door een sugar daddy laat onderhouden tot de weldoener uitgekeken raakt. Nu logeert ze bij de rijke Simon op Long Island. Alles lijkt goed te gaan. Ze verblijft er al langer dan haar voorgangers, weet ze; haar kleding hangt zelfs al in de kast. Ze doen alsof ze verliefd zijn. Simon neemt haar mee naar doodsaaie, beleefde etentjes met zijn even rijke vrienden. Ondertussen drukt Alex de telefoontjes weg van Dom, een voormalige klant die haar stalkt en bedreigt. De dromerige stemming wordt versterkt door een hoge dosering kalmeringspillen, die Alex steelt uit de badkamerkastjes van de gastvrouwen en -heren die ze bezoekt.

In het zwembad geduwd

Het is in het water waar ze een faux pas begaat. Stierlijk verveeld op een feestje daagt Alex de jonge echtgenoot van de gastvrouw uit haar met kleren en al in het zwembad te duwen. De man doet het. De volgende dag zet Simon haar op straat. Het was een klein verzetje, maar voor de hogere burgerij een kardinale fout. Uitspattingen mogen alleen op metaniveau worden beleefd, in bestudeerde conversaties: ‘Wist Alex, vroeg de Oostenrijker [die naast haar aan tafel zat], dat op bepaalde eilanden de vrouwen kleding droegen die hun plek in de hiërarchie aanduidde, en dat elke man verschillende echtgenotes mocht hebben? En vond Alex die duidelijkheid ook niet mooi, dat vermogen om schaamteloos toe te geven aan je lusten?’

Lusten lijkt Alex juist helemaal niet te hebben. Het boeiende aan de roman is dat Cline een personage beschrijft dat niet wordt voortgedreven door sterke verlangens. Dat helpt Alex in haar vak, ze moet plooibaar zijn naar ieders verlangen. Ze is vervangbaar. Ze is sociaal behang. Verdoofd door pillen waadt ze door een droomwereld, van parels, helikopters, villa’s, infinity pools – een wereld waar we zogenaamd allemaal van dromen, maar in deze roman is die kleurloos, voorspelbaar en gelaten. Het is ook nooit háár wereld, ze is er altijd enkel te gast. Zolang ze zich gedraagt als water lijkt niemand dat een probleem te vinden.

Dat had een even kleurloze roman kunnen worden, maar De gast is op een moeilijk aanwijsbare manier intrigerend. Waarom is Alex zo, vraagt een man haar eens ontzet, en het is precies die vraag die het boek zo raadselachtig maakt. ‘Hoe kon Alex het uitleggen – er was geen reden, er was haar nooit iets vreselijks overkomen. Het was allemaal normaal geweest.’ Cline geeft ons geen gemakkelijke verklaring door een traumaplot, door backstory. Alex is gewoon zo.

Lege kamers

Het enige wat ze wil is blijven drijven, letterlijk en figuurlijk. Ze heeft geldzorgen, ze is uit haar huis gezet, ze wordt gestalkt, maar als Simon haar nou maar weer terugneemt kan ze alles op afstand houden, dan komt het wel goed. Ze is van plan om hem te verrassen op Labor Day, wanneer hij een groot feest geeft. Het is niet eens echt een plan, het is meer een fantasie, maar voor Alex is dat genoeg. In de tussenliggende week probeert ze bij hem in de buurt te blijven door zich steeds bij mensen naar binnen te praten, door steeds nieuwe mensen te vinden die voor haar kunnen zorgen.

De logeerpartijen bieden Cline de gelegenheid om de zeden en gewoontes van dit milieu te beschrijven, kamer voor zinloze kamer. Uit lege kamers kan Alex een beeld krijgen van de afwezige familie, daar vindt ze de sleutel voor hoe ze zich naar hun evenbeeld moet gedragen.

Misschien gaat het er in De gast om wat er niet verteld wordt, zoals Alex uit lege kamers van alles kan aflezen. Misschien is het ware verhaal dat wat buiten beeld blijft. Een onzichtbare hand knipt het gras van de villa’s, onmerkbaar worden blaadjes uit het zwembad gevist. Wie zijn deze mensen? Verderop ligt New York, de plaats waar Alex van wegvlucht, waar haar leeftijdsgenoten zwoegen onder torenhoge studieschulden, de onbetaalbare stad die mensen tot waanzin drijft. Niemand van de rijke mensen in de East Hamptons die daaraan denkt. Net als Alex leven deze mensen ook niet echt, suggereert Cline.