De trein is het ideale vervoersmiddel om in gesprek te raken, ook als correspondent

Reisverslag Correspondent Emile Kossen reisde per trein door Amerika en sprak veel van zijn medereizigers. Het levert verrassende ontmoetingen op.

De trein mag dan in Amerika, meer misschien dan elders, door de auto verdrongen zijn als populair vervoermiddel, het blijft een boeiende en vooral ontspannen manier om het land te bereizen, die de laatste tijd weer in populariteit groeit. De trein is het ideale vervoermiddel om met mensen in gesprek te raken. In de auto zit je in je bubbel, in het vliegtuig is het hooguit ‘Hi.’ En als het meevalt: ‘Wat lees je daar?’

Er zijn talloze boeken geschreven over autoreizen dwars door dat immense land, met Kerouacs On the road natuurlijk als een inspirerend hoogtepunt. Maar correspondent Emile Kossen (Elsevier, Telegraaf) heeft voor die andere benadering gekozen. Hij bereisde Amerika per trein, van oostkust naar westkust, van Brunswick, Maine naar Emeryville, Californië en, interessant genoeg, niet in een zo recht mogelijke lijn maar met omwegen naar het Diepe Zuiden, van Chicago naar Las Vegas en van de Twin Cities naar Oregon en Los Angeles.

American Dream
Beschrijvingen van de reis wisselt hij af met gesprekken met medereizigers en passanten in de aanlegplaatsen, en dat zijn merendeels de smakelijkste delen van het boek. Er zijn zelden beschreven locaties, zoals dat andere Las Vegas, in New Mexico, ‘ooit een van de wildste plekken van het Wilde Westen’. Kossen luistert goed en heeft een instinct voor verrassende ontmoetingen, zoals in Ferguson, een voorstad van St. Louis, waar hij een gesprek voert met de zwarte agente Shanette Hall; Ferguson is de plek waar in 2014 een zwarte man werd neergeschoten door een blanke politieagent. In de gesprekken met medereizigers komt dikwijls het al dan niet bestaan van de American Dream voorbij. En vooral zijn beschrijving van een verblijf bij de Amish-gemeenschap in Ohio is informatief en met de nodige nieuwsgierigheid opgeschreven.

Het is een prettig boek, vooral dankzij Kossens losse, hier en daar licht-ironische schrijfstijl. De historische passages zijn informatief ondanks het feit dat hij niet al te veel nieuwe feiten naar boven haalt, maar dat mag in een reisverhaal misschien ook niet verwacht worden. In een beschouwing over de Great Migration, de grote trek naar het noorden in het midden van de vorige eeuw, had hij misschien iets meer het belang van de falende katoenopbrengst en de opkomst van het gemechaniseerde oogsten kunnen vermelden.

Ook scheert hij wat snel over de geschiedenis van het Amerikaanse treinvervoer heen, laat hij wat betreft de teloorgang de rol van de autolobby wat onderbelicht. En Mississippi mag dan statistisch gezien een flyover state zijn, Amerikanen gebruiken die term toch doorgaans voor de lap land waar je overheen moet als je van de westkust naar de oostkust wil, of omgekeerd. Maar dat is nitpicking over een boek dat best enthousiasmeert voor een soortgelijke treinreis.

08-07-2022 Jan Donkers